İKONASTASİS KAPISI

İki kanatlı olarak düzenlenen eser, üst kısmı yuvarlatılmış dikdörtgen formundadır. Ön yüzü oyma tekniğinde yapılan süslemelere sahip olan parçanın üst kısmında bugün kırık olan karşılıklı iki ejder motifi yer almaktadır. Kırmızı, mavi ve yeşil renklerin kullanıldığı eserin ön yüzü çiçekli kıvrık dallardan oluşan şeritlerle altı panoya ayrılmıştır. Panolardan üsttekilerde ters duran bir çiçek motifi ile bütün her şeyi bilen ve gören Tanrı’nın gözü (Ferguson 1961, 46.), ortadakilerde melek ve Meryem’den oluşan Meryem’e müjde sahnesi, alttakilerde ise at üzerinde karşılıklı olarak duran Aziz Georgios ile diğer bir aziz tasviri yer almaktadır. Yanlarındaki isimleri net olarak okunmayan azizin Aziz Menas ya da Aziz Demetrios olabileceği düşünülmektedir.

Güzel kapı olarak da tanımlanan bu tür kapılar, ikonastasisin merkezindeki kapıdır (Karaca 2008, 617- 618). Kutsal olan bu kapılar sadece ayinlerde rahip tarafından kutsal ekmek ve şarap dağıtmak amacıyla bemaya ulaşmak için açılırlar. Bu tür kapılarda çoğunlukla dört İncil yazarı, Meryem’e müjde ve aziz tasvirleri işlenmektedir(Tradigo 2006, 14- 15). Benzer örneklerini Konya Arkeoloji Müzesi’nde ve İstanbul’daki birçok Orthodox kiliselerinde gördüğümüz bu eserin, 19. Yüzyıla tarihli olup, Karaman’daki Çeşmeli Kilise’den gelmiş olabileceği düşünülmektedir.

 nabonidus

kasım 2017